เจาะลึกที่สุดเรื่อง “ผลงานก่อสร้างประเภทเดียวกัน” และกรณีที่ต้องขึ้นทะเบียนผู้ประกอบการ

⸻

คำถามจากสานงานพัสดุ

“ถ้างานก่อสร้างถนนคอนกรีตเสริมเหล็ก กำหนดให้ผู้ยื่นข้อเสนอมี ‘ผลงานก่อสร้างประเภทเดียวกัน’
แต่ผู้รับจ้างนำผลงานอาคารพักพยาบาล หรืออาคารที่ว่าการอำเภอมาใช้ แบบนี้ถือเป็นประเภทเดียวกันหรือไม่?”

นี่คือปัญหาที่นักพัสดุและคณะกรรมการพิจารณาผลเจอบ่อย และถ้าวินิจฉัยผิด… โครงการอาจสะดุด ขัดกฎหมาย และกลายเป็นข้อร้องเรียนทันที

⸻

หลักกฎหมายที่ต้องรู้

1) ว.214 (1 พฤษภาคม 2563)
https://www.yotathai.com/passadu/w-214

“การกำหนดผลงานก่อสร้าง ต้องกำหนดไม่เกิน 50% ของวงเงินโครงการ
และต้องเป็น ผลงานการก่อสร้างประเภทเดียวกัน กับงานที่จะจ้าง
โดยต้องเป็นสัญญาเดียว และเป็นงานที่แล้วเสร็จ ตรวจรับเรียบร้อยแล้ว” 

นี่คือ “หัวใจ” ของคำว่า ผลงานประเภทเดียวกัน

2) ประกาศคณะกรรมการราคากลางฯ พ.ศ. 2567 (ล่าสุด)
https://www.yotathai.com/passadu/3-05-67

โครงการก่อสร้างที่มีวงเงิน ตั้งแต่ 5,000,000 บาทขึ้นไป
หน่วยงานของรัฐ ต้องกำหนดคุณสมบัติ ให้ผู้ยื่นข้อเสนอเป็น ผู้ประกอบการงานก่อสร้างที่ขึ้นทะเบียนไว้กับกรมบัญชีกลาง ในสาขาที่สอดคล้องกับงานที่จะจ้าง

เมื่อเข้าเกณฑ์นี้แล้ว หน่วยงาน ไม่ต้องพิจารณาผลงานประเภทเดียวกันอีก
เพราะการขึ้นทะเบียนได้คัดกรองคุณสมบัติด้านการเงิน บุคลากร เครื่องจักร และผลงานสะสมแล้ว

⸻

วิธีวิเคราะห์ “ผลงานประเภทเดียวกัน” (ถ้ายังต้องพิจารณา)

กวจ. วางหลักเกณฑ์ไว้ 3 มิติ

ตอบข้อหารือผลงานประเภทเดียวกัน
https://www.yotathai.com/passadu/06-07-61

1. วัตถุประสงค์การใช้งาน
• ถนน = เพื่อคมนาคม
• อาคาร = เพื่อใช้สอย
→ แตกต่างโดยสิ้นเชิง

2. โครงสร้างหลัก
• ถนน = โครงสร้างทางแนวราบ รับแรงพลวัต
• อาคาร = ฐานราก เสา คาน พื้น หลังคา แนวดิ่ง
→ คนละแบบชัดเจน

3. เทคนิคก่อสร้าง
• ถนน = งานดิน บดอัด เครื่องจักรทาง
• อาคาร = แบบหล่อ งานโครงสร้างแนวดิ่ง งานระบบอาคาร
→ ทักษะและเครื่องมือคนละโลก

สรุป: อาคาร ≠ ถนน
ดังนั้นผลงานอาคารนำมาอ้างในงานถนนไม่ได้

⸻

ประกาศคณะกรรมการราคากลางฯ เรื่องหลักเกณฑ์และวิธีการกำหนดราคากลางงานก่อสร้าง ฉบับที่ 5
https://www.yotathai.com/passadu/rakaklang-1-8-65

การแบ่งกลุ่มงาน (เช่น อาคาร ถนน สะพาน ฯลฯ) มีไว้เพื่อใช้ในการ คำนวณราคากลางเท่านั้น  ไม่ใช่เกณฑ์ตัดสินว่าเป็น “ผลงานประเภทเดียวกัน”

⸻

กรณีที่ต้องขึ้นทะเบียนผู้ประกอบการ
https://www.yotathai.com/passadu/3-05-67

• ถ้าโครงการมีวงเงิน ต่ำกว่า 5 ล้านบาท → หน่วยงานยังสามารถกำหนด “ผลงานประเภทเดียวกัน” ตาม ว.214
• ถ้าโครงการมีวงเงิน ตั้งแต่ 5 ล้านบาทขึ้นไป → ต้องใช้เกณฑ์ “ขึ้นทะเบียนผู้ประกอบการ” ในสาขาที่เกี่ยวข้อง (เช่น “งานก่อสร้างทาง”)
ไม่ต้องพิจารณาผลงานประเภทเดียวกันซ้ำอีก

⸻

เกร็ดความรู้: “งานก่อสร้างทาง”

นิยามล่าสุดในประกาศ ระบุว่า งานก่อสร้างทาง = การก่อสร้างหรือขยายถนนเพื่อการจราจรทางบก (ไม่รวมทางรถไฟ) โดยต้องมีองค์ประกอบครบ เช่น
• ถนนแอสฟัลท์ → 3 ชั้น (รองพื้นทาง, พื้นทาง, ผิวทาง)
• ถนนคอนกรีต → อย่างน้อย 2 ชั้น (พื้นทาง, ผิวทาง)

⸻

บทสรุปสั้น ๆ
1. ผลงานประเภทเดียวกัน (ว.214)
• ต้องเป็นสัญญาเดียว
• ไม่เกิน 50% ของวงเงิน
• แล้วเสร็จ ตรวจรับแล้ว
• และ “ต้องตรงประเภท” จริง ๆ
2. วงเงินตั้งแต่ 5 ล้านบาทขึ้นไป (ประกาศปี 2567)
• ต้องใช้ “ผู้ขึ้นทะเบียนผู้ประกอบการ”
• ไม่ต้องพิจารณาผลงานประเภทเดียวกันอีก

⸻

สรุปแบบเข้าใจง่าย
• อาคาร ≠ ถนน
• ว.214 = ใช้กำหนดผลงานประเภทเดียวกัน กรณีงานทั่วไป
• ประกาศ 2567 = งาน ≥ 5 ล้าน → ใช้ทะเบียนผู้ประกอบการเป็นเกณฑ์หลัก

~~~~~~~~~~
แชร์ได้ , save ไว้ศึกษาส่วนตัวได้ , ห้ามนำไปโพสซ้ำหรือใช้งานที่อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต สงวนสิทธิ์ตามกฎหมาย
~~~~~~~~~~

สนใจอบรมกับ Yotathai

เลือกเรียนในหัวข้อที่ใช่สำหรับสายงานช่างและงานภาครัฐ

ราคากลางงานก่อสร้าง + ค่า K
https://training.yotathai.com/con-k

ราคากลาง + การใช้ AI ช่วยจัดทำราคากลาง
https://training.yotathai.com/con-ai

ราคากลาง + สัญญาจ้างก่อสร้าง
https://training.yotathai.com/contract

กฎหมายปกครอง + งานจ้างก่อสร้าง
https://training.yotathai.com/law-work

การจัดจ้างก่อสร้าง + การบริหารสัญญา + การตรวจรับ
https://training.yotathai.com/govbuild

SketchUp BIM + LayOut
https://training.yotathai.com/sketchup

……….
อบรมออนไลน์
https://yotathai.link/online-training อบรมออนไลน์
……….
https://yotathai.link/lecturer เชิญวิทยากรบรรยาย
https://yotathai.link/office ติดต่อทีมงานโยธาไทย (Line@)
https://yotathai.link/training สมัครอบรมกับโธาไทย
https://yotathai.link/chat กลุ่มสนทนาใน Line(ฟรี)
https://yotathai.link/news รับข่าวสารผ่าน Line(ฟรี)
https://yotathai.link/club กลุ่มปรึกษาปัญหาใน FB(ฟรี)
https://yotathai.link/fb-gp กลุ่มปรึกษาปัญหาจัดจ้างก่อสร้าง ใน FB (ฟรี)
https://yotathai.link/shop ร้านค้าโยธาไทย
https://yotathai.link/premix ยางมะตอยโยธาพรีมิกซ์
https://yotathai.link/alum สารส้ม-คลอรีน
https://yotathai.link/program โปรแกรมคอมพิวเตอร์
https://yotathai.link/program-k โปรแกรมค่า k
https://yotathai.link/program-factorf โปรแกรม Factor F
https://yotathai.link/program-unitcost โปรแกรมคำนวณวัสดุมวลรวม
https://yotathai.link/program-sketchup โปรแกรม SketchUp
https://roadprice.yotathai.com โปรแกรม ROAD PRICE ประมาณราคางานทาง
https://yotathai.link/rebars เขียนเหล็กเสริมใน SketchUp
https://yotathai.link/k-cal รับคำนวณค่า K